Maak kennis met enkele improvisatievormen
Improvisatie
Improvisatie gaat over het loslaten van vooraf bedachte ideeën en het openstellen voor de ervaring van het moment. Het vergroot het vermogen om te reageren op veranderingen en nieuwe situaties en laat je ervaren dat nieuwe inzichten tot je komen, ook wanneer je er niet actief over nadenkt. Improvisatie speelt op de oppervlakkige laag van bewustzijn, waar taal, verhalen en conceptuele denkprocessen de boventoon voeren. Het vereist snelle cognitieve vaardigheden, zoals woordspelingen, het volgen van en reageren op verhaallijnen, en het creëren van personages of situaties op het moment zelf. Het is ook de laag van bewustzijn waardoor we erg bewust zijn van ‘de blik van’ de ander. Dit maakt dat je door middel van improviseren jezelf als het ware vrij kunt spelen.
Improvisatie komt terug in Impro-Lab lessen op woensdagavond. Daarnaast zet ik het in bij de opleiding Magie in je Begeleiding vanwege de laagdrempeligheid en de wijze waarop het je op speelse wijze relaxter in het leven laat staan.
De Lama’s
Improvisatie is bekend van tv. Met programma’s als de Lama’s, De grote improvisatieshow en De vloer op zaten veel Nederlanders aan de buis gekluisterd.
Energizers
Veel energizers die veelvuldig gebruikt worden in onderwijs en bijeenkomsten worden gebruikt als warming-up voor een improvisatie. Zoals ook deze korte speelvorm.
Ja zeggen
Improvisatie is van nature vrij verbaal. In dit voorbeeld ’twee personen, één stoel’ zie je een mooie dialoog ontstaan.
Interplay
Interplay, ontwikkeld door Cynthia Winton-Henry en Phil Porter, kan worden beschouwd als een non-duale benadering van creativiteit en lichaamswerk. InterPlay combineert beweging, stem, verhalen vertellen, contact en stilte om een ruimte te creëren voor spel en expressie. Beweging en expressie stapsgewijs worden opgebouwd en gedoseerd, om de deelnemers te helpen zich veilig te voelen en zich vrijer te uiten. Dit benadrukt het idee van “wat er is, is genoeg” zodat lichaamswijsheid zich kan ontsluiten.
Door InterPlay kan de ervaren scheiding tussen lichaam en geest overwonnen worden. Je komt meer thuis bij jezelf. Het is de basis van de solo improvisatie lessen welke ik op woensdagavond ga geven en de voornaamste werkvorm in Playful Inquiry.
On behalf of
Meg had een sterk meningsverschil met een familielid over een actuele gebeurtenis. Ze besloot om met haar handen via de InterPlay interventie “On behalf of” het meningsverschil duidelijk te maken. Er wordt gebruik gemaakt van jabberen (brabbeltaal).
3 sentence stories
Je ziet in deze vorm zowel ‘volgen en leiden’ als enkele spontane solo-improvisaties. Nadat een persoon een verhaal van circa drie zinnen heeft verteld, begint de verteller met een zich herhalende beweging die iedereen volgt. De verteller verlaat hierna de ‘open space’ zodat iedereen de kans krijgt een solo te doen.
Big body stories
In deze speelvorm ontstaat er vanuit en met grote gebaren een solo improvisatie. Er wordt gebruik gemaakt van alle mogelijkheden die het lichaam bied en de gehele ruimte
Fooling
Fooling gaat uit van wat in het moment innerlijk wordt ervaren door de speler. Het spelen van alle aanwezige rollen, er helemaal mee ‘zijn’ zonder ermee samen te vallen, leidt tot een vernieuwde, verdiepte kennismaking met jezelf. Het beoefenen van fooling gaat over het vinden van authenticiteit en het uitdrukken van emoties en ideeën op een spontane manier, zonder oordeel of beperkingen. Het gaat erom jezelf te laten zien zoals je bent, zonder jezelf te verbergen of te beperken tot vaste rollen of patronen. Deze humoristische manier van perspectiefname maakt dat je de mogelijkheid ervaart om beperkende overtuigingen of emoties los te laten.
Fooling is mijn grootste hobby, ik zet het met veel plezier in tijdens de gevorderde bijeenkomsten van Playful Inquiry en de solo-improvisatielessen op woensdagavond.
‘Ik ben…’
De fool erkent dat hij / zij alles is wat je achter ‘ik ben’ kunt zetten. En hij speelt alle rollen met liefde en overgave. In deze video hoor je de bekende Jonathan Kay.
Transitie
Fooling is een niet zo heel erg bekende werkvorm maar hij gaat wel diep. Franki Anderson is hier in gesprek met oud-cursist Holly over het ontstaan van haar programma en wat dit mensen bracht.
Empty Space
In deze video zie en hoor je Holly Stoppit en leden van Beyond The Ridiculous. Naast zelfonderzoek en het vinden van je vrijheid is Fooling in eerste instantie ook solo-improvisatie. Hoe dat eruit kan zien wordt hier kort toegelicht.
Daarnaast maken we ook gebruik van de volgende technieken:
Felt Sense
De ‘Felt sense’ beschrijft het gevoel van een bepaalde ervaring in het lichaam. Ook al zijn twee mensen op dezelfde plek, ze kunnen het immers beide op geheel eigen wijze ervaren. Felt Sense helpt je te luisteren naar en vertrouwen op je lichaam en gevoelens, in plaats van alleen op je gedachten en verstand. Werken met de Felt Sense is de basis voor Playful Inquiry.
Russian Études
De Russische Étude Methode is een vorm van acteren ontwikkeld door Michael Chekhov, een Russisch-Amerikaanse acteur en theaterregisseur uit de 20e eeuw. Deze acteermethode omvat onder meer het werken aan de fysieke en (tegengestelde) innerlijke energieën van de acteur om een authentieke en expressieve prestatie te leveren. Het gaat erom het bewustzijn te verruimen en een diepere verbinding te maken met je innerlijke wereld, en om dualiteit te overstijgen door verschillende aspecten van het zelf te integreren in de uitvoering. Vanwege dit doel wordt het ingezet in de opleiding Theater van het Leven.
Clownerie
Clownerie kan worden beschouwd als een vorm van kunst die door middel van humor, zelfreflectie en verbinding je helpt wat relaxter in het leven te staan. Het haalt je uit je dagelijkse realiteit halen en laat je naar de wereld om je heen te kijken op een nieuwe en meer lichtvoetige manier. Bovendien verbetert je emotionele intelligentie doordat je jezelf en je emoties te verkent. ‘Contemporary clowning’ is een belangrijke werkvorm tijdens Theater van het Leven. We spelen hier 99% van de tijd zonder rode neus.
Flowschrijven
Flowschrijven stimuleert op een laagdrempelige manier de zelfreflectie en introspectie. Door je te concentreren op het op papier zetten van gedachten en ideeën zonder je bezig te houden met grammatica, spelling of opmaak maak je verborgen gedachten en emoties zichtbaar. Dit helpt bij het identificeren van persoonlijke waarden, vergroot je zelfkennis en faciliteert groei en ontwikkeling. Vanwege deze redenen wordt het ingezet in de opleiding Magie in je Begeleiding.